Bắt đầu từ thiết bị di động thông minh, thể thao, xây dựng - kiến trúc đến y tế, giáo dục,... công nghệ này đang mang lại tác động trên mọi lĩnh vực với khả năng ứng dụng trong nhiều tình huống khác nhau.
Sự phát triển của AI trong giáo dục
Khi nói đến giáo dục, sự hợp nhất của AI với hệ thống học tập kỹ thuật số ngày nay đã tạo nên khái niệm học tập hoàn toàn mới: Giáo dục thông minh. Thị trường giáo dục kỹ thuật số, thường được gọi là thị trường e-Learning, đang tăng trưởng mạnh mẽ nhờ các ứng dụng dịch vụ AI.
Tạo ra sự khác biệt từ các khóa học kỹ thuật số đến tài liệu tham khảo trực tuyến và lớp học ảo, trí tuệ nhân tạo trong giáo dục đã cách mạng hóa các phương pháp học tập truyền thống.
AI trong giáo dục quan trọng hơn những gì chúng ta biết. Hơn 50% trường tiểu học, trung học và trường đại học trên thế giới hiện nay dựa vào AI để hỗ trợ quy trình hành chính. Cùng với đó, nghiên cứu cho thấy phương pháp học tập với AI đem lại nhiều hiệu quả hơn cho học sinh, sinh viên.
Xu hướng AI thúc đẩy ngành giáo dục bằng cách cải thiện mức độ tương tác của sinh viên thông qua các khóa học tùy chỉnh, bài giảng trực tuyến, lớp học kết hợp trò chơi để nâng cao kỹ năng,... Đó là lý do tại sao thị trường giáo dục AI toàn cầu được dự đoán sẽ vượt 20 tỷ USD vào năm 2027.
Điều này cho thấy cách các doanh nghiệp đang đầu tư hàng tỷ đô la cho trí tuệ nhân tạo trong giáo dục, từ phát triển ứng dụng học tập, người máy, công cụ hỗ trợ ảo và ngôn ngữ tự nhiên đến thị giác máy tính và máy học (ML - Machine learning) trong giáo dục.
Ngày càng có nhiều doanh nghiệp công nghệ hoạt động trong lĩnh vực giáo dục (edTech) đưa AI vào kế hoạch nghiên cứu và phát triển. Trí tuệ nhân tạo trong giáo dục tại Việt Nam cũng là chủ đề được nhiều người quan tâm Vậy, AI có những lợi ích gì, chúng đã thay đổi bộ mặt của giáo dục như thế nào?
AI cách mạng hóa giáo dục 4.0 như thế nào?
Ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong giáo dục cho thấy những lợi ích vô hạn, chẳng hạn như giúp đỡ giáo viên bằng cách đảm nhận nhiệm vụ mất nhiều thời gian, chấm điểm, duy trì báo cáo, nâng cao khả năng nhận thức và tiếp thu trong trường học ảo và lớp học AI,...
1. Cá nhân hóa nội dung và trải nghiệm học tập
Không phải mọi học sinh đều thích nghi với kiến thức theo cùng một phương pháp. Một số người nắm bắt nhanh chóng, trong khi một số người cần thời gian. Hệ thống giáo dục thông thường thiếu khái niệm học tập tùy chỉnh phù hợp cho từng đối tượng. Sự tham gia của trí tuệ nhân tạo giúp giải quyết vấn đề này.
AI đảm bảo rằng phần mềm giáo dục được cá nhân hóa cho từng người học. Ngoài ra, với công nghệ hỗ trợ như học máy trong giáo dục, giúp học sinh tiếp nhận các bài học theo những phương pháp khác nhau và điều chỉnh quy trình hợp lý nhất để giảm thiểu gánh nặng kiến thức.
Phương pháp "học AI" trong trường hợp này tập trung vào yêu cầu của từng cá nhân thông qua các tính năng như trò chơi AI, danh sách bài học tùy chỉnh để học hiệu quả hơn.
2. Tự động hóa nhiệm vụ
Tình trạng thiếu giáo viên trên toàn cầu đặt ra thách thức to lớn đối với việc cải thiện kết quả giáo dục. Việc tích hợp AI vào giáo dục hỗ trợ tự động hóa những tác vụ đơn giản, lặp đi lặp lại, giúp giáo viên có nhiều thời gian hơn dành cho những nhiệm vụ quan trọng khác.
Bên cạnh việc tạo ra bài giảng, hệ thống AI có thể đảm nhận việc kiểm tra bài tập về nhà, chấm điểm bài kiểm tra, báo cáo thống kê, thuyết trình, ghi chú cùng các nhiệm vụ quản trị khác.
Mục tiêu giảng dạy tại lớp học là lấy con người làm trung tâm với sự hỗ trợ tối đa từ máy móc. Một môi trường nơi giáo viên có thể thoải mái phát huy, sáng tạo ra trải nghiệm học tập phong phú hơn. Tại đó, AI tăng cường chứ không thay thế vai trò của giáo viên.
3. Sáng tạo nội dung thông minh
Trí tuệ nhân tạo tạo sinh (GenAI - Generative AI) và mô hình ngôn ngữ lớn (LLM - Large Language Model) có khả năng giúp giáo viên và chuyên gia nghiên cứu sáng tạo ra nội dung phù hợp, thuận tiện cho việc giảng dạy và học tập.
Thông thường, giáo viên phải đầu tư rất nhiều thời gian vào việc chuẩn bị tài liệu giảng dạy. Công cụ AI tạo sinh có thể giảm bớt khối lượng công việc này bằng cách tạo ra các câu đố, phiếu bài tập và tài nguyên giáo dục phù hợp với mục tiêu và tiêu chuẩn của chương trình giảng dạy.
Điều này không chỉ tiết kiệm thời gian mà còn giúp giáo viên dễ dàng điều chỉnh tài liệu để đáp ứng nhu cầu học tập khác nhau của học sinh trong lớp học, nhờ đó cải thiện trải nghiệm học tập tổng thể.
Xem thêm bài viết: AI tạo sinh và giáo dục thông minh: Cơ hội, thách thức
Cần có biện pháp kiểm soát phù hợp khi ứng dụng GenAI vào lĩnh vực giáo dục - Ảnh: Internet
4. Hỗ trợ 24/7
Chatbot AI là một ví dụ quen thuộc về cách AI trong giáo dục học hỏi từ dữ liệu để tự động cung cấp thông tin và hỗ trợ khi cần thiết. Điều này mang lại lợi ích cho cả tổ chức giáo dục, doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực cũng như người dạy và người học.
Mọi người trên toàn thế giới đang chọn tham gia các khóa đào tạo từ xa để có thể học tập bất kỳ nơi đâu. Tại đây, chatbot AI giải quyết những vấn đề thường gặp của người dùng, cung cấp giải pháp tức thời, quyền truy cập vào tài liệu học tập cần thiết và hỗ trợ 24/7.
Tổ chức giáo dục, doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực sử dụng chatbot và AI đàm thoại nhằm nhanh chóng đưa ra phản hồi trong trường hợp có người cần hỗ trợ. Công cụ AI hỗ trợ giải đáp những câu hỏi thường gặp, cung cấp thông tin cần thiết trước khi chuyển yêu cầu tới tổng đài viên.
Ngoài ra, AI cũng đang được sử dụng như gia sư thông minh. Học sinh sẽ được hướng dẫn, định hướng học tập mọi lúc, mọi nơi với hình thức kèm 1-1 hoặc học tập ngang hàng.
5. Tinh chỉnh đánh giá và phân tích trong giáo dục
Việc tích hợp AI vào giáo dục hứa hẹn sẽ cách mạng hóa bối cảnh đánh giá và phân tích. Công cụ AI cung cấp cho nhà giáo những hiểu biết vô giá, từ việc xác định xu hướng học tập đến hỗ trợ đánh giá kết quả thông qua các kỳ thi, bài kiểm tra.
Quá trình đánh giá được đẩy nhanh, tiết kiệm thời gian, cung cấp phản hồi kịp thời cho người học để điều chỉnh kế hoạch và mục tiêu học tập. Đồng thời, thông qua phân tích thời gian thực, giáo viên có thể xác định điểm mạnh và điểm yếu trong thành tích của học sinh, cho phép đưa ra chiến lược giảng dạy phù hợp hơn.
6. Hệ thống quản lý học tập
Ngành giáo dục thông minh đang có những sự đổi mới nhanh chóng. Tuy nhiên, nhược điểm của trí tuệ nhân tạo trong giáo dục thường liên quan đến bảo mật, quyền riêng tư, bản quyền, sao chép, thay đổi khả năng truy cập dữ liệu, quy trình chứng nhận,...
Giữa những thách thức này, giải pháp phi tập trung dựa trên AI có thể mang lại một cuộc cách mạng kỹ thuật tích cực cho ngành giáo dục.
Ví dụ, một số hệ thống quản lý học tập ứng dụng AI và blockchain (chuỗi khối) được tạo ra nhằm giải quyết vấn đề sao chép, đánh cắp thông tin khá phổ biến hiện nay. Điều này hỗ trợ hàng triệu giáo viên và học sinh bảo vệ dữ liệu của mình, đồng thời hạn chế tình trạng học sinh sử dụng dữ liệu có sẵn tạo ra từ hệ thống AI.
7. Ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong thi cử
Hệ thống phần mềm AI có nhiều tác dụng tích cực trong các kỳ thi, giúp phát hiện hành vi đáng ngờ và cảnh báo cho giám thị.
Chương trình AI theo dõi từng cá nhân thông qua camera thông minh, micrô và trình duyệt web, đồng thời thực hiện phân tích hành vi đáng ngờ và đưa ra cảnh báo cho giám thị. Lợi ích của công nghệ này đã được chứng minh là một trong những giải pháp giám sát kỳ thi hiệu quả nhất.
8. Học ngôn ngữ
AI đã cải thiện đáng kể việc học ngôn ngữ bằng cách cung cấp phản hồi tức thời theo thời gian thực về ngữ pháp, phát âm, từ vựng, sự trôi chảy trong giao tiếp,...
Những nền tảng do AI điều khiển, chẳng hạn như ứng dụng học tiếng anh khá nổi tiếng Duolingo, điều chỉnh bài học theo phong cách học tập và trình độ của từng cá nhân. Nhờ liên tục phân tích hiệu suất của người dùng, AI điều chỉnh độ khó và nội dung của bài học, cung cấp những gì phù hợp cho từng học viên.
Ngoài ra, phương pháp tiếp cận thông qua trò chơi của nhiều nền tảng học tập tích hợp AI điều khiển mô phỏng các cuộc trò chuyện thực tế, mang lại trải nghiệm học ngôn ngữ nhập vai thú vị.
9. Hỗ trợ giáo dục đặc biệt
Công nghệ AI trong giáo dục cung cấp giải pháp tùy chỉnh cho học sinh có nhu cầu đa dạng, đáp ứng khả năng riêng biệt của từng người, đặc biệt là học sinh chậm phát triển trí tuệ.
Ngoài ra, công nghệ hỗ trợ do AI điều khiển, chẳng hạn như ứng dụng chuyển văn bản thành giọng nói và chuyển giọng nói thành văn bản, giúp học sinh khiếm thị, khiếm thính hoặc rối loạn khó đọc có thể tiếp cận nội dung giáo dục một cách liền mạch.
AI cũng tạo điều kiện thuận lợi cho việc giáo dục hòa nhập bằng cách cung cấp dịch vụ biên dịch và phụ đề theo thời gian thực, đảm bảo rằng tất cả học sinh bắt kịp quá trình học tập.
Những tiến bộ này không chỉ nâng cao trải nghiệm giáo dục cho học sinh có tình trạng đặc biệt mà còn thúc đẩy sự công bằng, văn minh trong giáo dục.
Những giải pháp, phần mềm, dịch vụ học tập dựa trên trí tuệ nhân tạo có thể mang lại lợi ích theo nhiều cách mà người ta chưa thể tưởng tượng ra hết. Do đó, với sự phát triển mạnh mẽ của trí tuệ nhân tạo trong giáo dục, việc dạy và học sẽ ngày càng khác biệt và hiệu quả hơn.
Nguồn tham khảo:
https://appinventiv.com/blog/10-ways-artificial-intelligence-transforming-the-education-industry/