Trong thời đại công nghệ 4.0, ngày càng nhiều lĩnh vực ứng dụng IoT - Internet of things - Internet vạn vật để hoạt động hiệu quả hơn. Trong bài viết này, hãy cùng tìm hiểu Internet of Things là gì, lợi ích và thực trạng ứng dụng Internet vạn vật tại nước ta hiện nay.

1.   IOT là gì?

Internet vạn vật (IoT - Internet of Things) là mạng kết nối các đồ vật và thiết bị thông qua cảm biến, phần mềm và nhiều công nghệ khác, cho phép những đồ vật và thiết bị đó thu thập và trao đổi dữ liệu với nhau.

Internet vạn vật lan tỏa lợi ích của mạng internet tới mọi đồ vật được kết nối, không chỉ dừng lại ở phạm vi một chiếc máy tính. Khi được kết nối với internet, nó sẽ trở nên thông minh hơn nhờ khả năng gửi, nhận thông tin và tự động hoạt động dựa trên thông tin đó.

Thiết bị IoT có thể là đồ vật được gắn cảm biến để thu thập dữ liệu về môi trường xung quanh (như những giác quan), máy tính, bộ điều khiển tiếp nhận dữ liệu và ra lệnh cho các thiết bị khác, hoặc cũng có thể là đồ vật được tích hợp cả hai tính năng trên.

Hệ thống IoT hoàn chỉnh đều cần phải có đủ 4 bước: Thu thập dữ liệu, chia sẻ dữ liệu, xử lý dữ liệu và đưa ra quyết định.

2.   Lợi ích của ứng dụng IoT

Tiềm năng ứng dụng của IoT trải rộng trên mọi lĩnh vực. Internet of Things hiện đang là một giải pháp hữu ích cho sản xuất, bán hàng, mang lại những hiệu quả vượt trội. Kết nối Internet vạn vật cho phép thu thập dữ liệu dùng dự đoán nhu cầu và làm ra sản phẩm phù hợp hơn, chất lượng hơn. Mặt khác, đây cũng là cơ hội cho các công ty cung cấp dịch vụ gia tăng giá trị, giúp mở rộng khả năng cạnh tranh của họ trên thị trường.

Theo nghiên cứu của Gart Research, sản phẩm và dịch vụ IoT đã tạo ra doanh thu tăng vượt 300 tỷ USD vào năm 2020, giá trị kinh tế toàn cầu đạt 1900 tỷ USD thông qua việc mua bán tại nhiều thị trường khác nhau.

Viện nghiên cứu McKinsey Global cũng cho rằng, Internet vạn vật sẽ tác động mạnh mẽ về mặt kinh tế đối với tất cả những công nghệ đột phá, có thể đạt 36 nghìn tỷ USD trong chi phí vận hành.

Thông tin trên là bằng chứng rõ ràng, cho thấy tầm quan trọng cũng như tác động to lớn của việc ứng dụng IoT trong doanh nghiệp, cũng như cuộc sống của con người trên thế giới hiện nay.

Internet vạn vật đóng vai trò quan trọng trong đời sống và mang lại lợi ích thiết thực như:

Cung cấp lượng dữ liệu lớn

Nhờ dữ liệu lớn do IoT thu thập và cung cấp, doanh nghiệp có khả năng nắm bắt và tận dụng phần lớn thông tin, tạo ra thông tin hữu ích để cải thiện quy trình sản phẩm.

Tăng tính kết nối

Việc kết nối máy móc với cảm biến thông qua Internet giúp nhà sản xuất hoặc nhà cung cấp theo dõi quá trình sản xuất từ xa. Từ đó, phát hiện ra vấn đề trước khi gặp phải sự cố nghiêm trọng, gây ra hiện tượng tắc nghẽn và thời gian chết của máy móc.

Dữ liệu được áp dụng một cách chủ động và tự động bởi thiết bị máy móc, nhằm cải thiện hiệu suất dòng sản phẩm, lập kế hoạch, tránh gián đoạn hoặc cho phép nhà cung cấp đẩy mạnh việc cập nhật phần mềm để trực tiếp trang bị cho thiết bị thông qua internet.

Cung cấp dịch vụ

Nhà sản xuất có thể tạo ra mô hình kinh doanh mới bằng cách kết hợp các sản phẩm của họ với dịch vụ đi kèm như bảo trì và phân tích dữ liệu. Nhờ đó, khách hàng có thể an tâm hơn khi mua sắm sản phẩm, doanh nghiệp có thể bán được nhiều hàng hóa hơn.

Tối ưu sản phẩm

Thông qua dữ liệu vận hành và kinh doanh thực tế, doanh nghiệp có thể tận dụng tối đa thông tin để bố trí và thiết kế những thế hệ sản phẩm kế tiếp đạt chất lượng và hiệu quả cao, phù hợp với xu hướng và nhu cầu sử dụng của khách hàng.

IoT có nhiều lợi ích thiết thực trong cuộc sống - Ảnh: Internet

3.   Thực trạng phát triển và xu hướng IoT ở Việt Nam

Cách thức để hệ sinh thái IoT vận hành tại Việt Nam

Hệ sinh thái IoT gồm một số tác nhân chính: Chính phủ (Ban hành chính sách, thúc đẩy phát triển qua đầu tư công); Doanh nghiệp, doanh nghiệp khởi nghiệp, cộng đồng phát triển (Cung cấp giải pháp công nghệ về phần mềm, hạ tầng kết nối, phần cứng, dịch vụ…); Thị trường và mối liên hệ giữa những thành tố này với nhau. 

Trong thời gian qua, hệ sinh thái Internet vạn vật của Việt Nam đã có nhiều động thái tiến bộ, đặc biệt là sự tham gia tích cực của các doanh nghiệp trong việc gây dựng hệ sinh thái IoT, nhằm thúc đẩy sự phát triển công nghệ này tại Việt Nam.

Trong bức tranh toàn cảnh về IoT ở nước ta, có thể thấy rằng, phân đoạn như xây dựng cơ sở hạ tầng kết nối và nền tảng mở là nhiệm vụ được triển khai rộng rãi bởi nhiều doanh nghiệp viễn thông lớn. Bên cạnh đó, các công ty phần mềm cũng đã nghiên cứu và phát triển sản phẩm trên nền tảng IoT. 

Những công ty nhỏ hơn đang sử dụng cơ sở hạ tầng sẵn có để tập trung vào xây dựng giải pháp theo chiều dọc và tung ra thị trường trong thời gian ngắn. Chính phủ đóng vai trò hỗ trợ doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp start up bằng cách xây dựng hệ sinh thái bền vững, bao gồm cơ chế, chính sách hỗ trợ phát triển và xây dựng vườn ươm công nghệ.

Bên cạnh đó, trong hệ sinh thái IoT không thể thiếu sự hình thành và phát triển của khu công nghệ cao, quỹ đầu tư… đóng vai trò như chất xúc tác để thúc đẩy khởi nghiệp. 

Các trường đại học, học viện là nơi đáp ứng nguồn nhân lực cho nhu cầu phát triển công nghệ Internet vạn vật. Ngoài ra, cần có sự tham gia của những nhóm nghiên cứu, hội nhóm cá nhân và tổ chức để nâng cao nhận thức về vai trò của IoT trong xu thế chung.

Thực trạng ứng dụng IoT tại Việt Nam

Trong bức tranh về sự phát triển IoT tại Việt Nam, các giải pháp theo ngành dọc đã được nghiên cứu, phát triển dưới nhiều hình thức và bám theo vấn đề cốt lõi như: Đô thị, giao thông, nông nghiệp, nhà thông minh,… 

Về thị trường, ngành công nghệ Internet vạn vật trong nước đang là một lĩnh vực “nóng”, thu hút các công ty công nghệ tham gia nghiên cứu, sản xuất. 

Mặc dù, IoT phát triển ở nước ta chưa lâu và chưa thật sự phổ biến nhưng một số ứng dụng hữu ích đã đi vào cuộc sống, được thương mại hóa và triển khai có hiệu quả, đặc biệt trong lĩnh vực nông nghiệp, giao thông,… Tuy nhiên, trong tổng số dự án được triển khai mở rộng với quy mô lớn, giải pháp được cung cấp bởi doanh nghiệp nước ngoài còn đang chiếm tỉ lệ cao.

Ngoài ra, nhiều ứng dụng khác đang ở giai đoạn thử nghiệm, đòi hỏi thời gian để trưởng thành và có thể cung cấp trên thị trường. Trong thời gian tới, các ứng dụng trong lĩnh vực giao thông thông minh như thu phí không dừng, phạt nguội bằng camera, taxi công nghệ được dự đoán là ứng dụng liên quan tới IoT sẽ trở nên phổ biến, tạo ra ảnh hưởng tích cực tới cuộc sống.

Một số lĩnh vực tiềm năng như y tế điện tử, nông nghiệp thông minh, bất động sản thông minh sẽ cần thêm thời gian để có những ứng dụng IoT phù hợp với Việt Nam.

Từ góc độ công nghiệp, doanh nghiệp trong nước cơ bản mới chỉ tập trung vào ứng dụng trên nền tảng điện thoại di động, máy tính cá nhân mang tính nhỏ lẻ mà chưa khai thác hết tính thông minh của hệ thống cảm biến hay khai thác dữ liệu lớn. Đặc biệt, thiết bị phần cứng (camera, thiết bị rfid, cảm biến hóa học…) cũng đều phải nhập khẩu khá nhiều.

ELCOM ứng dụng IoT

ELCOM là một trong số ít những công ty công nghệ tại Việt Nam làm chủ và cung cấp giải pháp ứng dụng Internet vạn vật vào các lĩnh vực kinh tế trọng điểm: Giao thông thông minh, an ninh quốc phòng, y tế, giáo dục,...

ELCOM là đơn vị dẫn đầu trong lĩnh vực giao thông thông minh tại Việt Nam hiện nay. ELCOM chuyên cung cấp giải pháp thu phí không dừng (ETC - Electronic Toll Collection), AI Camera giám sát giao thông, hệ thống phần mềm giám sát và xử lý vi phạm trật tự an toàn giao thông đường bộ iTMON, kiểm soát trọng tải tự động,...

Trong lĩnh vực Y tế, ELCOM ứng dụng IoT, từng bước tiến đến xây dựng hệ sinh thái chăm sóc sức khỏe kỹ thuật số toàn diện, thông minh. Giải pháp 1SK của ELCOM giúp người dùng chủ động rèn luyện, quản lý và nâng cao sức khỏe thể chất, tinh thần.

Ở mảng giáo dục, ELCOM tích hợp Trí tuệ nhân tạo (AI - Artificial Intelligent) và Internet vạn vật tạo nên nền tảng học tập trực tuyến CoLearn, hỗ trợ người dùng học bài hiệu quả với lớp học từ xa, kho thư viện video bài giảng, ebook, bộ đề rèn luyện,...

Với những kết quả tích cực đầu tiên trong ứng dụng IoT, ELCOM liên tục đổi mới, nghiên cứu và mở rộng thêm nhiều dòng sản phẩm hữu ích, phù hợp với nhu cầu sử dụng trong tương lai. Từ đó góp phần thúc đẩy sự phát triển chung của IoT tại Việt Nam. 

ELCOM ứng dụng IoT trong lĩnh vực giao thông thông minh

IoT là công nghệ hứa hẹn mang đến giá trị to lớn cho cộng đồng và xã hội. Với đà tăng trưởng như hiện nay, ta hoàn toàn có thể kỳ vọng Việt Nam sẽ có những sản phẩm ứng dụng Internet vạn vật hơn nữa để phục vụ cho sự phát triển của cộng đồng.